Na allereerst een gat in de dag te hebben geslapen nuttigen we een onbijt met oliebol en appelflap. Ondanks dat het reeds eind van de ochtend is zien we bijna geen mens op straat. Wel veel vuurwerk overblijfselen. Met de kinderen en Laska gaan we uitgebreid een frisse neus halen in parkhout. Onderweg rapen we veel vuurwerkkokertjes, rotjes, blikjes, pakjes en andere rommel van het pad en mikken we dat in de prullenbak. Bijkomende handicap is dat veel prullenbakken zijn afgesloten uit voorzorg, omdat er altijd wel gasten zijn die zodra ze een pak rotjes bij zich hebben aan collectieve verstandsverduistering lijden en het dan nodig vinden om openbare voorzieningen op te blazen.

De eerste werkdag van het jaar. M werkt aan haar spreekbeurt die zij samen met een vriendin over twee weken moet houden. Voor D komt er een vriendje spelen. Ze gaan voetballen in het ruim. Als de bal tegen een spant komt gaat hij vaak een heel andere kant op als je had verwacht. Hartstikke leuk vinden ze. Ze krijgen het er warm van. Om weer af te koelen helpen ze mee met auto wassen. Drijfnat gaan ze weer naar binnen waar een warme chocolademelk op hun wacht.

t/m 9 januari. De feestdagen zijn nu echt achter de rug. Dus proberen we de draad weer op te pakken. Maar begin januari ben je niet de enige die daar zo over denkt. Het kan dus nog een hele uitdaging zijn. Tot twee keer toe op een haar na bevracht, maar toch niet gelukt. Ondertussen werken we de lijst met klusjes af. Vervang wat gloeilampen door ledlampen, maar de ene led lamp is de andere niet. Daar zit nog veel verschil in. We gaan op visite en krijgen visite. Gaan met de kinderen zwemmen in merwestein, hebben het "jaarlijkse" etentje met oud internaat gangers. Erg leuk. Twee mannen van de zeilmakerij komen om een kleedje te maken voor over de ankerlier. Splits eindelijk een nieuwe strop in een touw en maak wat wrijfhouten. Vervang de rubber flappen van de rolluiken. Maak een nieuwe muggenhor voor het raam dat was gesneuveld. En zo vliegen de dagen om.

De kinderen gaan naar school, en wij brengen hun tas en spullen naar internaat. Papier, dozen en glas worden weg gebracht. Na zo een lange tijd liggen is het geen kwestie van motor starten en losgooien. De walstroom moet afgesloten en kabels opgeruimd. Fietsen en auto terug aan boord. Als T middagpauze heeft nemen we haar mee naar boord, de andere twee krijgen een knuffel en tot Vrijdag. Inmiddels zijn er nog twee andere schepen ook vertrokken, en komt er kade vrij. Heerlijk om weer te varen. We varen naar IJmuiden om rollen staal op te halen voor de Franse autoindustrie aan de beneden Seine.

Geduldig wachten we af wanneer het onze beurt is om te gaan laden. Precies om zes uur krijgen we het telefoontje dat we de hal in kunnen komen. Jammer dat er eigenlijk vanmorgen om zes uur was afgesproken. Het laden gaat goed. Een serieuze ploeg en met vereende krachten worden er 26 rollen staal in het ruim geplaatst.

Het voordeel van zo vroeg vertrekken is dat de eerste fastferry pas voorbij komt als je Amsterdam al bent genaderd. Van de volgende heb je dan geen last meer. Al was dat niet de reden om vroeg te vertrekken. Nu komt het zo uit dat we op de Lek, Noord en Kil voorstroom hebben. Als tevreden schipper knopen we door de Volkerak sluizen vast.

Dan toch maar via Antwerpen varen, want via Zeeland komen verschillende factoren die daar allemaal een rol in spelen niet zo goed uit de bus vandaag. Via Antwerpen eigenlijk wel. Kunnen we meteen ervaren of er nog iets is veranderd in de planning van de sluizen. Sinds 1 januari is in het Antwerp's havengebied AIS verplicht. De sluizen zijn er ieder geval niet sneller door geworden, maar mag eigenlijk niet negatief oordelen, want nu weet je eerder waar je aan toe bent en kun je de snelheid daar op aanpassen. Dus na één ervaring gematigd positief. Vervolgens vaar ik zo snel als nooit tevoren naar Merelbeke alwaar ik zelfs nog opschut en Henny met de kinderen weer aan boord komen.

Met mooi en rustig winterweer varen we via de bovenschelde. Na enige tijd valt het me op dat het met de afvaart verdacht rustig is. Al spoedig blijkt waarom. Sluis Kerkhove heeft panne. Een sluisdeur is gedeeltelijk los gekomen van het scharnierpunt. Er liggen al een aantal schepen te wachten. Ik vraag aan de sluiswachter of er in afwachting van de herstelwerkzaamheden niet met een halve sluiskolk geschut kan worden. Deze sluizen beschikken namelijk over midden deuren. Al zitten die niet precies in de midden. De kolk wordt ongeveer op 1/3 en 2/3 verdeeld. In dit geval blijkt de grote helft beschikbaar. De sluiswachter geeft een antwoord wat ik totaal niet had verwacht. Blijkbaar zijn die mensen niet bevoegd om de middendeuren te gebruiken. Wat toch heel opmerkelijk is. We zoeken een plekje en wachten geduldig af. Ondertussen spelen we een spel kolonisten en richten de schotel antenne uit voor de uitzending "Wereld van de binnenvaart". Voordat het begint meld de sluiswachter dat het euvel verholpen is en er weer geschut kan worden. We kunnen met de eerste schutting mee. Zodat we nog precies boven Tournai kunnen varen en de bunkerboot de bunkers voor de Franse grens kan vol gooien. Tegen een gepeperde rekening dat wel. Het idee dat het anders tegen nog hogere tarieven in Frankrijk had gemoeten verzacht de pijn.

We passeren de Franse grens. Dat gaat heel makkelijk tegenwoordig. Ik weet dat Europa een beetje onder vuur ligt momenteel, maar ik moet er niet aan denken dat al de grens formaliteiten en aparte muntje's weer terug komen. Dat zou als zand in een tandwielkast zijn. In Arleux maak ik het schip even vast om de herhaling van de wereld van de binnenvaart te kijken. Inmiddels wel nieuwsgierig geworden door de reacties die we ontvingen. Eigenlijk ben ik wat te laat, want het eerste gedeelte is al geweest, val in als het reclame is. Als het is afgelopen is vaar ik nog een stukje verder.

De tweede schutting, toch staan we normale tijd op. De auto moet nog aan boord. Als ik wil gaan hijsen gebeurd er niets. Nee hè. De hijs eindafslagschakelaar is waarschijnlijk vast gevroren. Een rukje met een pikhaak helpt niet. Dan kan ik kiezen ontdooien of overbruggen. De ontdooi oplossing sla ik over, want de kraan staat hoog en kan er zo dus niet bij nu. Dan maar overbruggen. Even in het schema kijken, welke nummers waren het ook alweer. Ondanks dit onvoorziene oponthoud zijn we op tijd klaar om de sluis in te varen. Normaal gesproken zouden we ook de watertank nog even hebben gevuld. Alleen heeft VNF het handige waterkraantje onder de brug vervangen voor een heel klein exemplaar in een kast. Die je kunt bedienen met een magneetsleutel die niet bij de sluiswachter verkrijgbaar is. Daarvoor moet je weer naar een VNF kantoor (tijdens kantooruren) hier ver vandaan. Waar je dan zo een sleutel kunt kopen en er tegoed op moet laten zetten. Dit voorbeeld maakt weer eens pijnlijk duidelijk dat de mensen die dit hebben bedacht geen idee hebben hoe de binnenvaart praktijk is.

Om de paar sluizen wisselen we filmpjes uit met de Kairos. We schutten steeds samen. Wederzijds goede oefening om elkaars taal te leren. Henny is er niet zo blij mee. Die probeert de administratie van 2011 af te krijgen, maar komt zo geen steek verder. Wat daarvoor wel helpt is een avond laat varen. Dat zit er vanavond ook niet in, want we houden hem vroeg vast in Janville.

Bij de bakker op de sluis een broodje halen. De buurman die had gedacht even snel via de kleine sluis af te schutten moet zijn plan herzien. Een deur wil niet open. De sluiswachter doet nog een poging om het dan maar met de hand open te draaien, maar slaagt daar niet in. Dan moet de buurman achteruit om de pateoie (vogelpootsteiger tussen twee sluizen) heen om bij ons in de grote te komen. Eenmaal afgeschut begint het al te dagen, wat op zich best wel prettig is. Er gaat op de Oise nog een merkbaar stroompje. In overleg met de ontvanger stemmen we de aankomst tijd voor morgen af. Dat geeft wat ruimte om vandaag rustig aan te doen. In het donker komen we een collega tegen waarvan een interview in de Franse versie van de Metro (gratis ochtendkrant) staat. Al had de spits nu natuurlijk toepasselijker geweest.

Achter het schip heeft zich flink wat vuil verzameld vannacht. Het meeste is wel "groen", zoals takjes, stro en stukken stam. Er ligt ook een aardige boomstronk bij. Ik probeer dat eerst weg te spoelen. Op de Seine is de stroomsnelheid nog wat hoger, zodat we eerder dan afgesproken op de losplek zijn. Na een half uurtje hijst men de eerste rol er uit. Als we leeg zijn wordt ons plekje meteen ingenomen door het volgende schip. Die moet er straks weer laden. Onze laadplaats ligt deze keer net om de hoek. Ik loop er heen om te vragen wanneer we onder de pijp verwacht worden. Het is voorzien voor morgen ochtend. Haal even een bezem door het ruim, zodat die weer spik en span is voor de maïs. Dan komen de buren een bakkie doen. Gaan gezamenlijk een rondje met de honden lopen. Henny heeft voor ons allen een fijn diner klaar gemaakt.

Wat een stof bende geeft dat mais laden met 300 ton per uur. Het lijkt wel mistig. Nou had ik het achterschip in de wind gehouden, zodat daar minder stof zou belanden. De wind draait echter langzaam naar de andere kant. "Dat is bijna altijd als de zon opkomt", aldus de man aan de laadpijp. Eenmaal geladen maak ik plaats voor het volgende schip. We regelen de reis documenten. Voor vertrek zal ik ook het schip maar schoonmaken. En daarna mezelf. Inmiddels zijn de buren die vanmorgen moesten lossen ook leeg en kunnen direct onder de pijp. Ze lossen en laden op één dag, als dat niet economisch verantwoord is?

Je ziet ze vaak drijven, maar soms ook niet. Voor de pijler van een brug ligt een ontwortelde boom die op weg was naar zee. Zijn reis is tijdelijk onderbroken. In Frankrijk is het heel gebruikelijk dat bomen of gedeeltes daarvan gezamenlijk aan het begin van een hoogwater periode vertrekken. Net zoiets als de vogeltrek, maar dan gevaarlijker. Geheel ongehinderd door de Franse vaarwegbeheerder kunnen radicale stammen aanslagen blijven plegen op schroeven of roerwerken van lege schepen of pleziervaart. Met kans op erger, omdat je al is het maar tijdelijk even geen voortstuwing of besturing meer hebt kun je zomaar kop voor de wal in varen. Een Franse collega had zoiets. Schroefschade, kopschade, en omdat er op de duwsteven van het achterste schip zoveel druk door de aanvaring kwam heeft hij daar op de kop ook nog schade. Altijd lastig die hoogwater periode hier.

Voor de vaartijden op de Oise op zondag moet ik altijd even in het boekje kijken. Er is geen touw aan vast te knopen. We kunnen vroeg beginnen, met drie spitsen schutten we op, is de sluiswachter niet voor niets vroeg opgestaan. Een paar uur later varen we langs het eiland van Janville. Er is daar altijd veel te zien. Het is ook pas de tweede keer dat we langs deze kant van het eiland varen. Dat was altijd verboden. Er is gebaggerd en nu is dit de verplichte route van de opvaart. De woonspitsen die er liggen zullen er minder van gecharmeerd zijn. Het ligt nu lang zo rustig niet meer. Bij de bakker worden lekkere broodjes gehaald voor de lunch. In de middag pauze gaat de auto er weer af.

We zitten nog midden in de winter, maar veel merken we daar niet van. De sterrenhemel laat zich mooi zien vanmorgen en toch vriest het niet. Wat voor de begaanbaarheid van het gangboord wel zo prettig is met de druppende hijsdeuren op het canal du Nord. De ontvanger van de lading stel ik alvast op de hoogte van onze vermoedelijke aankomst datum. Die komt echter niet overeen met de overeengekomen leverdatum. En de klant geeft al aan geen mogelijkheid zien om ons eerder te lossen. In dat geval heeft het geen zin om eerder dan de overeen gekomen datum daar te zijn en doen we het rustig aan. Er zijn tenslotte leukere plekken om te wachten als bij een veevoeder fabriek voor de deur. Al is deze bestemming in Nijkerk wel een prettige uitzondering, je ligt daar bijna in de stadskern. Dus zal de fabriek binnenkort wel moeten verkassen naar een vervelend industrieterrein. S'Avonds willen we dus vroeg vast maken maar tussen Canal du Nord sluis 3 en 7 kun je eigenlijk niet liggen anders dan op de wachtlengtes voor de sluizen. En daar lig je nogal in de weg voor de overige vaart.

In Douai ziet het er wel iets anders uit als de laatste keer. Zo veranderd er wel het één en ander in een paar maanden tijd. De pakketten stortsteen die daar geplaatst waren om te voorkomen dat het damwand met achterliggende weg verder het kanaal in zou zakken zijn allemaal weer weggehaald. Het hoge damwand en de oever zijn helemaal afgegraven. Het ziet er heel anders uit. En ook in Lille en zijn voorsteden zijn hier en daar een paar nieuwe appartementsgebouwen langs het canal de la Deule neergezet. En de oud schipper die er altijd lag is inmiddels verdwenen. Zal wel zijn weggejaagd, omdat het de nieuwe bewoners niet past. Wat dat betreft gaat het in Frankrijk niets anders dan in Nederland.

De buren zijn gisteravond langszij gekomen en we varen nu samen verder. In de laatste sluis op Frans grondgebied brengen we het formulier voor de vaarwegbelasting naar de sluiswachter. Er is een nieuwe deur geplaatst. Met intercom ernaast. Er hangt een groot papier op de deur. Om de deur te openen is er aan trekken voldoende. De sluiswachter zal inmiddels flauw geworden zijn van de intercom bel. Na afhandeling van de formaliteiten zegt de sluiswachter; "tot ziens mevrouw", waarop de buurvrouw antwoord; "tot ziens mevrouw" en zich daarna onmiddellijk lachend verbeterd met; "tot ziens meneer", blijft lastig die Franse taal. Beneden de sluis van Harelbeke komen we een tanker tegen die bijna op zijn bestemming is. Het schip doet niet anders. Die zullen inmiddels wel weten wat wel en niet kan. In het brede stuk naast de houthandel is het niet zo diep en de opvarende tanker geeft te kennen stuurboord op stuurboord te willen passeren, zodat die in het diepste stuk van de rivier kan blijven. Desondanks zit het schip wel een beetje vast in de modder. Net als we naast elkaar zitten geeft de schipper een dot gas waardoor er meteen woeste kolken zwart water vanuit het achterschip omhoog komen. Ik kan met grote moeite voorkomen dat we daardoor de oever in lopen. De buren achter ons hebben dezelfde problemen. Een lege spits die opvarig lag te wachten om te passeren moet al zijn vakmanschap aanspreken om iedereen mis te varen. Als we de schipper van de tanker aanspreken op de ietwat onhandige actie (en dan druk ik me vriendelijk uit) krijgen we geen antwoord. We houden het er maar op dat de man inmiddels ook begrepen heeft dat het in het vervolg anders moet. Misschien zou een cursus "dicht geslibte kanalen varen" een oplossing zijn.

In Terneuzen neemt de LOVK lerares een toets af bij T. Ze maakt de toets goed. Ze kan nu aan het volgende lespakket beginnen. In tussentijd is onze mast gerepareerd. De vlaggenlijn was achter een bout aan de laadsteiger blijven hangen en trok zo de stag van de mast krom. Via de middensluis schutten we naar buiten. Samen met de bewuste tanker van gisteren en een coaster met 4,5 m diepgang. De middensluis kan met laagwater op de Westerschelde niet gebruikt worden. We kunnen wel alvast invaren aan de binnenkant. Vervolgens moeten we ongeveer drie kwartier wachten totdat het water op de Westerschelde voldoende is opgekomen. Wat ik dan een tikkie vreemd vind is dat we allemaal tegelijk uit kunnen varen.

Piep. piep……..piep, piep…….Een vriend sms't; pffft, een beetje slapen aan de Krammer. Nu is heel je tij weg. Ai, dat is waar. Het was dan ook een dilemma. Nachtrust of voorstroom. In dit geval ging de voorkeur uit naar het eerste. Vanwege de grote afvoer van de Rijn zal de vloed niet ver komen en dus lang niet zoveel profijt van hebben als normaal. Daarom varen we deze keer via Gorinchem. Waar we het voor gezien houden vandaag. Lekker dichtbij om de kinderen te halen.

De spoorbrug in Arkel heeft nieuwe openingstijden. Daar moeten we even wachten. In Vianen op de sluis staat iemand te zwaaien. Een groepsleiding van het internaat. Ze roept; "ik moest wachten omdat de brug open stond en zag dat jullie het waren. Dan is het wachten niet zo erg". Ook aan de Beatrixsluis worden we al snel gespot. Het lijkt wel alsof er voor ons een plekje is vrij gehouden. Wat natuurlijk onzin is, gewoon mazzel.

Spelen spelletjes, krijgen visite en zoeken vast de schaatsen op voor de kinderen. D zijn voeten zijn te groot geworden voor zijn schaatsen. T kan ze nu mooi aan. Dat is dan weer een meevaller. Als we Jan Pelleboer mogen geloven kunnen de ijzers aan het eind van de week wel al onder. En misschien vriezen wij in Nijkerk wel in, want er was voorlopig nog geen plekje om ons te lossen.

De laatste etappe van de reis. Komen we eindelijk weer eens buiten de Oranjesluizen. Het vriest en iedere spetter buiswater veranderd in een ijspegel. Rustig aan varen we verder over de randmeren. De buren komen langzaam achterop en kunnen we mooi samen schutten in Nijkerk. Bij de sluiswachter moeten we even op het matje komen. Nee, wij misdragen ons niet, we moeten alleen havengeld betalen. De laatste brug nemen we achteruit, zodat als we leeg zijn en nog niet ingevroren wat makkelijker weer weg kunnen komen. Misschien kunnen we aan het eind van de week lossen.

Henny is met T naar een school uit de LOVK gids gegaan en heeft gevraagd of ze de komende dagen misschien weken mee kan draaien. Geen probleem natuurlijk. Dat is het eigenlijk nooit. Als T op school is nemen wij een kijkje in Nijkerk stad en schuiven bij de buren aan tafel om mee te eten.